خانه / خدمات / سونوگرافی

سونوگرافی

سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی یکی از روش‌های تصویربرداری است که تقریبا هیچ ضرری برای بدن ندارد. به آن اولترا سونوگرافی Ultrasonography هم می‌گویند.

همان‌طور که می‌دانیم در روش‌های تصویربرداری با اشعه ایکس مانند رادیوگرافی ساده و یا سی‌تی‌اسکن بدن تحت تابش مقدار معینی از اشعه یونیزان قرار می‌گیرد که اگر از حد مشخصی بیشتر باشد می‌تواند موجب اشکالاتی در کارکرد سلول‌ها شود. ولی در سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده‌ای نمی‌شود.

مکانیسم سونوگرافی چیست؟

امواج مورد استفاده در سونوگرافی از جنس امواج صوتی و در واقع صدا هستند که ضرری برای بدن ندارد. اینها امواج فراصوتی هستند. جنس آنها دقیقا مانند صدا است ولی به علت بالا بودن فرکانس یا بسامد آنها قابل شنیدن توسط گوش انسان نیستند. با این حال خواص صوت و صدا را دارند یعنی در برخورد با موانع منعکس می‌شوند.

سونوگرافی روش تصویر‌برداری دردناکی نیست و در حین انجام آن بیمار ناراحتی احساس نمی‌کند.

برای انجام سونوگرافی، توسط یک وسیله خاص که پزشک سونولوژیست ( متخصص تصویربرداری که سونوگرافی میکند) روی اندام شما قرار می‌دهد امواج صوتی با فرکانس بالا که برای گوش انسان قابل شنیدن نیستند به درون بدن تابانده می‌شوند. این امواج بعد از برخورد به بافت‌های مختلف بدن بازتابیده شده و امواج بازتابش شده توسط همان دستگاه مجددا دریافت می‌شود.

درون بدن انسان از بافت‌های مختلفی درست شده که توانایی آنها در بازتابش امواج صوتی متفاوت است. بعضی از آنها امواج صوتی را بهتر و بعضی کمتر منعکس می‌کنند. پس شکل و ساختار بازتابش امواج صوتی در سونوگرافی تابعی از شکل و مواد تشکیل دهنده بافت‌های درونی بدن است که مورد تابش قرار گرفته است.

امواج بازتابیده شده از بدن توسط یک کامپیوتر تجزیه و تحلیل شده و به تصویر تبدیل می‌شود. پزشک متخصص تصویربرداری این تصاویر را بر روی مانیتور دستگاه دیده و ممکن است بعضی از آنها را چاپ کند.

در سونوگرافی، بیشتر بافت های نرم اندام دیده شده و بررسی می‌شوند. پس سونوگرافی وسیله مناسبی برای تشخیص مشکلات استخوان نیست ولی با آن می‌توان بعضی مشکلات عضلات، رباط‌ها، تاندون‌ها و بسیاری بافت‌های دیگر را بررسی کرد.

سونوگرافی ممکن است بصورت دو بعدی و یا سه بعدی باشد. همچنین می‌توان تصویر سونوگرافی اندام را در حال حرکت و فعالیت دید. سونوگرافی قلب را اکوکاردیوگرافی می‌نامند.

نوع خاصی از سونوگرافی به نام سونوگرافی داپلر Doppler Sonography وجود دارد. این روش تصویربرداری براساس پدیده داپلر کار میکند و هدف از انجام آن بررسی میزان و سرعت جریان خون در وریدها و شریان‌های بدن است. در ارتوپدی از این روش بیشتر برای بررسی احتمال لخته شدن خون در وریدهای عمقی ساق DVT استفاده می‌شود

  • سونوگرافی می تواند با تشخیص و ارزیابی آسیب های بدن در شرایط مختلف برای تشخیص بیماری کمک کند

همچنین برای کمک به پزشکان از علائمی مانند:

  • درد
  • ورم
  • عفونت

این نوع تصویربرداری یک روش مفید برای بررسی بسیاری از اندام های داخلی بدن است، برخی از مواردی که از اهمیت بالاتری برخوردار هستند شامل :

  • قلب و عروق خونی، از جمله آئورت شکمی و شاخه های اصلی آن
  • کبد
  • کیسه صفرا
  • طحال
  • پانکراس
  • کلیه ها
  • مثانه (مانند تشخیص واریکوسل در مردان)
  • رحم، تخمدان ها و سونوگرافی بارداری
  • تیروئید و غدد پاراتیروئید
  • اسکروتوم (بیضه ها)
  • مغز نوزادان
  • لگن نوزادان
  • ستون فقرات در نوزادان
  • بافت نرم و پستان
  • الاستوگرافی کبد (فیبرواسکن) و سایر نواحی
  • الاستوگرافی توده های پستانی

نتایج سونوگرافی را چه كسي تفسیر می کند و چگونه می توانم آنها را دریافت کنم؟

رادیولوژیست، یک پزشک می باشد که آموزش دیده است تا برای نظارت و تفسیر نتایج ، تصاویر را تجزیه و تحلیل کرده و یک گزارش امضا شده را به پزشک شما ارسال کند. معمولا پزشک خودتان شما را از نتیجه معاینه مطلع می سازد. در برخی موارد، رادیولوژیست ممکن است در مورد نتایج با شما صحبت کند.

سامانه  دریافت گزارش های تصویربردای کلنیک دكتر نوري، نتایج معاینات خود را بصورت اینترنتی دریافت نمایید. همچنین شما می توانيد در

 

 

 

سونوگرافی بین هفته های چهارم تا هشتم

 این سونوگرافی در بین هفته چهارم تا هشتم انجام میشود و هدف از این سونوگرافی دیدن محل وشکل کیسه حاملگی و همچنین تثبیت قلب جنین در داخل ساک بررسی وجود کیسه ی زرده و اندازه ان و نسبت ان با اندازه سا ک و بررسی شکل ونوع واکنش دسیدوال و بررسی و گروه بندی خون ریزی اطراف کیسه ی حاملگی و  در صورت وجود خونریزی درجه بندی آن ان و در نتیجه مشخص کردن پیش آگهی بیماری با این خونریزی میسر میباشد .در خونریزیهای بین این جدول زمانی در اینده امکان بوجود آمدن فشار خون حاملگی و تاخیر رشد و زایمان زودرس بیشتر میباشد با اندازه گیری به روش کالر داپلر از شریان رحمی میتوان در افراد مستعد به بیماری کنترل های مراقبتی خاص ایجاد کرد . از هر صد حامله با خونریزی از نوع فوق پا نزده نفر در سه ماهه اول سقط میکنند و این سونوگرافی از این جهت مهم میباشد .

همچنین این زمان از جهت بررسی بیماریهای ما درزادی و اکتسابی رحم مثل  رحم دوشاخ  زمان بهتری میباشد .همچنین این سونوگرافی روز زایمان را بهتر و با ضریب خطای کمتر از سونوگرافی ماه های بالا مشخص میکند .سونوگرافی پایه مهمترین سونوگرافی برای تخمین روز زایمان  و مهمترین منابع جهت بررسی عقب افتادگی  قرینه در رشد جنین در ماه های بالا  میباشد .

همچنین امکان تشخیص  حاملگی خارج از رحم با عوارض کمتر و راحت تر قابل تشخیص میباشد .

 

NTسونوگرافي  

هدف از این نوع سونوگرافی تثبیت بیماریهای متعدد در مقطع زمانی سه ماه اول و دو هفته بعد از ان میباشد.
سونوگرافی استخوان بینی در هر سن حاملگی خصوصا بین هفته های ۱۱-۱۵ انجام میشود :
رویت نشدن این استخوان در جنین به طول بین ۴-۶۴mm احتمال سندروم داون را ۱۸برابر میکند. رویت نشدن این استخوان در جنین به طول بین ۶۴-۸۴mm احتمال سندروم داون را ۴۴ برابر میکند. هیپوپلازی ویا کوچکی استخوان نازال ( کمتر ا۲٫۵mm متر در بین هفته های ۱۵-۲۰ ) و کمتر بودن اندازه ان از پرسنتایل ۲٫۵%غیر طبیعی میباشد.

در سه ماهه اول : نبود استخوان نازال در ۶۷% بیماران trosomy 18 – -down و در ۹%  بیماران turner  دیده میشود.
در سه ماهه دوم : ۱٫۲% جنینهای نرمال هیپولازی و کوچکی استخوانهای نازال دارند ولی بیماران down  در ۶۲% و trisomy 18 در ۱۸% هیپولازی و کوچکی استخوان بینی دارند. لازم به ذکر است که اسخوان بینی در هر سنی از حاملگی قابل اندازه گیری میباشد و ارزش تشخیصی دارد ولی به علت همراهی با NT بیشتر در ماه های سه ماهه دوم استفاده میشود. شکل استخوان بینی و زاویه ان با استخوان پیشانی در تشخیص بسیاری از بیماریها در هر گروه سنی کمک کننده میباشد.

سونوگرافی NT در بین هفته های ۱۱ – ۱۴ انجام میشود و هدف از ان اندازه گیری مایع زیر پوست در ناحیه  nگردن جنین میباشد. در بعضی از بیماریها به علت اشکال در تشکیل سیستم لنفاتیک و یا به علت اشکال در کارکرد قلب جنین و یا به علت فرار مایع از داخل عروق به فضای بین سلولی در پشت گردن جنین افزایش مقدار مایع در زیر پوست دبده میشود. همانطور که در گرافی پایین دیده میشود در جنین بیمار نسوج نرم ناحیه گردن زیاد شده است.

سونوگرافی آنومالی

سه ماهه دوم بارداری از هفته ۱۳ بارداری آغاز می شود و تا هفته ۲۸ ادامه می یابد. سونوگرافی آنومالی بین هفته های ۱۸ تا ۲۰ بارداری انجام می شود. اسکن آنومالی یا اسکن سه ماهه دوم بارداری محل قرار گرفتن جنین، شکل و اندازه صورت و دست ها را نشان می دهد و شما می توانید جنین تان را بر روی مانیتور به خوبی مشاهده نمایید.

سونوگرافی آنومالی چگونه انجام می شود؟

بر خلاف سونوگرافی سه ماهه اول شما نیازی به پر کردن مثانه برای این اسکن ندارید. شکم شما در سه ماهه دوم به اندازه ای بزرگ شده است که بتوان توسط اسکن از طریق شکم، تصویری واضح دریافت کرد. تقریبا تمامی اسکن های سه ماهه های دوم، شکمی انجام می شوند. پزشک، ژل (معمولا سرد) را بر روی شکم شما می زند و با حرکت دادن پروب یا مبدل بر روی شکم تان از طریق امواج صوتی، تصویر کودک را برای روی صفحه نمایش مشاهده می کند. هنگامی که تصویری واضح از کودک مشاهده گردد پزشک قسمت های مختلف بدن جنین را ارزیابی و اندازه گیری می کند. اگر متخصص زنان اطلاعاتی در مورد دهانه رحم بخواهد ممکن است نیاز به سونوگرافی واژینال داشته باشید.

شاید تشخیص جنین و اعضای بدنش در عکس سونوگرافی برای تان سخت باشد. استخوان های کودک در اسکن سفید رنگ ظاهر خواهند شد و قسمت های نرم بدن به رنگ خاکستری مشخص می شوند. مایع آمنیوتیک اطراف جنین در عکس سونوگرافی به رنگ سیاه می باشد.

در سونوگرافی آنومالی چه مواردی مشخص می گردد؟

  • تشخیص بارداری چند قلویی. گاهی دوقلوها تا هفته ۲۰ بارداری قابل تشخیص نمی باشند.
  • شکل و ساختار سر جنین و مشکلات مغزی نادر که قابل مشاهده باشند مورد بررسی قرار می گیرد.
  • صورت جنین و لب شکری بودن آن بررسی می گردد.
  • ستون فقرات از لحاظ طولی و هم مقطع عرضی بررسی می شود تا پزشک مطمئن گردد همه استخوان ها در یک ردیف قرار دارند.
  • شکم و ارگان های داخلی ارزیابی می شوند.
  • قلب کودک بررسی می شود. دریچه ها باید هم اندازه باشند و با هر ضربان باز و بسته شوند.
  • معده کودک بررسی می شود و اینکه جنین بخشی از مایع آمنیوتیک که در اطرافش قرار دارد را می بلعد که این مایع به صورت حباب سیاه رنگی در معده قابل تشخیص است.
  • سلامت کلیه های جنین بررسی می شود. پزشک ارزیابی می کند که آیا گردش ادرار به طور آزاد در مثانه جریان می یابد و اگر مثانه خالی است در طول انجام اسکن بایستی مثانه پر شود تا راحت تر دیده شود.
  • دست ها و پاها قابل مشاهده اند و پزشک انگشتان دست و پا را می شمارد.
  • جفت، مایع آمنیوتیک و بند ناف مورد ارزیابی قرار می گیرند. جفت ممکن است در دیوار جلویی رحم (قدامی) یا دیوار پشتی رحم (خلفی) یا نزدیک با بالا یا پایین رحم باشد. اگر جفت پایین باشد نیاز است که سونوگرافی دیگری در سه ماهه سوم بارداری جهت ارزیابی موقعیت جفت و جنین انجام گیرد.
  • پزشک بخش های مختلف جنین را اندازه گیری می کند که به شرح زیر است:
    • اندازه گیری محیط اطراف سر (HC)
    • اندازه گیری محیط شکم (AC)
    • اندازه گیری استخوان ران (FL)

سونوگرافی سه بعدی ۳D Sono Graphic

سونوگرافی را می توان پروسه ای معرفی کرد که طی ان تصاویری از بافت های مختلف و همچنین ارگان ها و اندام های داخلی بدن فرد به وسیله امواج صوتی فراهم می اورد . لازم به ذکر است که تصاویر حاصل بعد از فرایند شکل گیری و تکامل به دستگاه مربوطه ارسال شده و در نهایت با پردازشی که بر روی ان از طریق دستگاه انجام می شود ، تصویر مورد نظر قابل مشاهده می شود .

سونوگرافی سه بعدی

سیستم اولتراسوند سه بعدی که با استفاده از امواج فراصوتی و نرم افزار تصویری، تصاویر کاملاًواضح و روشن از جنین تهیه می نماید، می تواند در کنار تصاویر دو بعدی درهر مقطع زمانی از حاملگی، مورد استفاده قرار گیرد.
زمانیکه مشکلی در ارتباط با جنین توسط سیستم اولتراسوند دوبعدی تشخیص داده می شود و پزشک نیاز به تعیین و تشخیص اختلال دارد، تصاویر واضح و با جزئیات اولتراسوند سه بعدی در این باب بسیار ارزشمند می باشد. این تصاویر درهنگام رویت ابنورمالیهای مغز، ضایعه مادرزادی ستون فقرات و cleft tips / palates کام شکافته یا زبان شکافته، بسیار سودمند و ارزشمند می باشد.
تصاویر، به والدین منتظر کمک می کند تا متوجه ابنورمالیها گردند و بتوانند انتخاب درستی برای فرزندشان داشته باشند ؛اما بهرحال این تکنولوژی به تازگی مسیر رشد و پیشرفت خود را آغاز کرده است
سیستم سه بعدی مشابه سیتم اولتراسوند دو بعدی، بدون درد و غیر تهاجمی است.امواج فراصوت ( که توسط انسان قابل شنیدن نیستند ) از بدن جنین انعکاس می یابد و تصویر حاصله یا سونوگرام حاصله از بدن بر صفحه مونیتور نمایش داده می شود.
برای انجام آزمون لازم است که پزشک مقداری ژل یا روغن در قسمتی از شکم که مورد تابش امواج فراصوتی قرار می گیرد، بمالند و آنگاه Transducer یا مبدل انرژی در آن قسمت قرار گرفته و جابجا می شود. ترانسدیوسر امواج فراصوتی را به شکم و رحم و جنین موجود در آن هدایت می کند. سیستم سونوگرافی سه بعدی هیچگونه تابش یا اشعه x را شامل نمی گردد و برای مادر و فرزند بی خطر می باشد. سونوگرافی سه بعدی توسط پزشک متخصص مامایی و در بیمارستانهای تخصصی انجام می گیرد.
در این سونوگرافی می‌توان تمام ارگان‌های جنین از سر تا نوک انگشت‌ها را دید و به صورت دقیق قابل بررسی است. در مورد بی‌ضرر بودن یا ضرر داشتن سونوگرافی سه بعدی هنوز چیزی ثابت نشده است ولی به خانم‌های باردار توصیه می‌شود از انجام سونوگرافی سه بعدی به دلخواه خود خودداری کنند. در بین مادران دیده می‌شود که دوست دارند سونوگرافی سه بعدی را انجام دهند ولی باید حتما با تجویز پزشک باشد. سونوگرافی سه بعدی برای بررسی مشکلات آناتومیک است.
این سونوگرافی به منظور بررسی ناهنجاری‌ها از حدود هفته ۱۸ تا ۲۲ انجام می‌شود. والدین دوست دارند تمام جزئیات را در مورد شکل جنین بدانند. این سونوگرافی بهتر است حدود هفته ۳۰ تا ۳۵ انجام شود چون در هفته‌های آخر به دلیل اینکه سایز بچه تغییر می‌کند و بزرگ‌تر می‌شود و سایز سرش تغییر می‌کند، جنین به خوبی نشان داده نمی‌شود.
اگر جنین اختلالات آناتومیک داشته باشد، در سونوگرافی سه بعدی نشان داده می‌شود. یعنی اختلال چه در اندام درونی و چه در اندام بیرونی مشخص می‌شود. برای مشخص کردن بیماری ژنتیک از سونوگرافی NT استفاده می‌کنند. در هفته ۱۱ تا ۱۴ این سونوگرافی صورت می‌گیرد. در این سونوگرافی ضخامت پشت گردن جنین اندازه گرفته می‌شود، اگر ضخامت زیاد باشد نشان می‌دهد ناهنجاری کروموزومی دارد.

سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی

این نوع از سونوگرافی امروزه بسیار رایج شده است. هزینه زیادی دارد و سازمان های بیمه گر هم هزینه آن را پرداخت نمی کنند. سونوگرافی سه بعدی، سونوگرافی سیاه و سفید در مقاطع متوالی است که دستگاه مقاطع را پشت سر هم می چیند و تصویری ارائه می دهد که علاوه بر طول و عرض،عمق هم دارد. اسکن اندام می تواند به شکل دستی و از سوی سونوگرافیست یا با دستگاه های جدیدتر، توسط پروپ دستگاه صورت گیرد و تصویر سه بعدی ارائه دهد.
در سونوگرافی چهار بعدی، بعد زمان به آن اضافه می شود. سرعت سه بعدی بالا می رود و قطعات تصویر سریع روی هم قرار می گیرند و حرکات جنین مثل باز و بسته کردن دهان و حرکت دادن دست ها و پاها کاملا دیده می شود.
سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی برای همه لازم نیست. معمولا برای دیدن بافت نرم استفاده می شود تا سطح بدن وشکل بدن جنین دیده شود. این کار برای خانواده ها جذابیت دارد و بیشتر خود درخواست چنین سونوگرافی را می دهند.
این سونوگرافی ها ضرری برای جنین ندارد. قبلا معتقد بودند فرستادن امواج بیشتر باعث گرم شدن مایع اطراف جنین می شود. ولی پزشک رادیولوژیست پروپ را زیاد روی اندام خاص نگه نمی دارد. پس تئوری گرم شدن مایع هم منتفی می شود.

الاستوگرافی ندولهای تیروئید

 

ندولهای تیروئید پدیده شایعی در جمعیت كشور ما می باشد و معمولا بوسیله اولتراسونوگرافی میزان تشخیص بطور قابل توجهی افزایش می یابد. الاستوگرافی تیروئید یك تكنیك التراسونوگرافی برای ارزیابی سفتی ندولهای تیروئید با فرض اینكه ندولهای بدخیم سفت تر از ندولهای خوش خیم هستند، به عنوان یك شاخص كه آیا یك ندول خوش خیم و یا بدخیم است می باشد.الاستوگرافی تكنیكی جدید است كه ارزیابی قابل مشاهده از نظر درجه سفتی ضایعات را فراهم می نماید.

Fine Needle Aspiration (FNA ) روش استاندارد طلایی برای افتراق ضایعات خوش خیم از بدخیم تیروئید بوده و اطلاعات مفید تشخیصی را در حدود ۸۰% موارد ندولهای منفرد نتیجه می دهد. تعداد FNA  در سالهای اخیر بدلیل بالا بودن میزان تشخیص ندول تیروئید بوسیله اولتراسوند افزایش یافته است. امید است كه با استفاده از الاستوگرافی تیروئید و بررسی بوسیله داپلر انجام  FNA  غیر ضروری در جمعیت مورد مطالعه كاهش یابد.

الاستوگرافی از التراسوند برای ارزیابی الاستیسیته بافت استفاده نموده و پتانسیل لازم برای تشخیص سرطان در ندولهای منفرد تیروئید را دارد. میانگین شاخص الاستیسیته (EI ) تیروئید نرمال برابر ۱۵٫۹ kpa  می باشد. در صورتیكه میانگین EI  برای ندولهای بدخیم ۱۵۷٫۲ kpa  است. (محدوده ۳۰ تا ۳۵۶kpa ) و در ندولهای خوش خیم ۳۶٫۴ kpa  (محدوده ۰ تا ۲۰۰ kpa )

اخیرا، الاستیسیته بین ۱ تا ۳ درجه بندی می شود،  و عدد كمتر نشانگر الاستیسیته بیشتر است،  برای ارزیابی بیشتر ندولهایی كه بوسیله  FNA قابل تشخیص نیستند،  مفید تر گزارش شده است. ندولهای بدخیم (با درجه ۲ یا ۳) سفت  تر و ندولهای خوش خیم نرم تر  (با درجه ۱ یا ۲) می باشند .

 

سونوگرافی داپلر

داپلر عضو شکمی ( داپلر کبد ، داپلر شکم ، داپلر لگن ، داپلر کلیه )

داپلر اندام فوقانی و اندام تحتانی بدن

داپلر کارونید

داپلر حاملگی  ( داپلر جفت و جنین )

داپلر واژینال

داپلر بیضه

داپلر آلت تناسلی

سونوگرافی تعیین بارداری

غربالگری مرحله اول NT

سونوگرافی بیوفیزیکال

کلینیک دکتر نوری در شهرستان مرودشت همواره مراقب سلامتی شما می باشد.

 

درباره‌ی superuser

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *